Lợi ích của việc tập thể dục đã được biết đến rộng rãi, từ cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm huyết áp đến nâng cao tâm trạng.
Có nhiều cách để duy trì hoạt động thể chất thường xuyên, chẳng hạn như leo cầu thang. Theo các tác giả của một nghiên cứu mới, việc leo cầu thang có liên quan đến sức khỏe tim mạch tốt hơn và tăng tuổi thọ.
“Một trong những động lực chính khiến chúng tôi thực hiện nghiên cứu này là tôi thường thấy mọi người chọn đi thang máy tại nơi làm việc thay vì đi cầu thang bộ – ngay cả các sinh viên y khoa trẻ hơn tôi 10 tuổi,” bác sĩ Sophie Paddock, đến từ Đại học East Anglia và Quỹ Norfolk and Norwich University Hospital, Vương quốc Anh, chia sẻ với Healthline.
“Tôi hy vọng rằng chúng ta có thể sử dụng kết quả của nghiên cứu này để khuyến khích mọi người tích cực vận động hơn trong cuộc sống hàng ngày. Chúng tôi cũng hy vọng nghiên cứu sẽ ảnh hưởng đến các nhà hoạch định chính sách và các chuyên gia y tế trong việc thúc đẩy hoạt động thể chất và thói quen leo cầu thang.”
Nghiên cứu này đang được trình bày tại hội nghị "Phòng ngừa bệnh tim mạch" của Hiệp hội Tim mạch châu Âu, diễn ra từ ngày 25–27 tháng 4 tại Athens, Hy Lạp. Nghiên cứu này vẫn chưa được công bố trên một tạp chí khoa học được bình duyệt.
Leo cầu thang - Bí quyết cải thiện sức khỏe tim mạch và kéo dài tuổi thọ
Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã thực hiện một phân tích tổng hợp, xem xét 9 nghiên cứu với tổng cộng 480.479 người tham gia.
Đối tượng tham gia bao gồm người trưởng thành khỏe mạnh từ 35 đến 84 tuổi và những người có tiền sử nhồi máu cơ tim hoặc bệnh động mạch ngoại biên.
Kết quả phân tích cho thấy việc leo cầu thang có liên quan đến việc giảm 24% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân và giảm 39% nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.
Leo cầu thang cũng được liên kết với việc giảm nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch, chẳng hạn như nhồi máu cơ tim, suy tim và đột quỵ.
Theo các tác giả, bước tiếp theo của nghiên cứu là đánh giá một cách khách quan số lượng bậc thang tối ưu mà mọi người nên leo mỗi ngày và ở cường độ nào.
“Nghiên cứu hiện tại phụ thuộc nhiều vào việc bệnh nhân nhớ lại các hoạt động hàng ngày của họ, điều này có thể dẫn đến sai lệch,” bác sĩ Paddock giải thích.
Tập thể dục đều đặn - Chìa khóa phòng ngừa bệnh tim
Bác sĩ John Higgins, một chuyên gia tim mạch thể thao tại Trường Y McGovern thuộc UTHealth ở Houston, mặc dù không tham gia vào nghiên cứu, đã chia sẻ với Healthline rằng tập thể dục giúp tăng cường cơ tim và cải thiện chức năng mạch máu, cùng với các lợi ích khác như:
- Tăng sản xuất nitric oxide
- Cải thiện chức năng nội mạc mạch máu
- Giảm các yếu tố nguy cơ tim mạch
Bệnh tim mạch ảnh hưởng đến tim và mạch máu. Các bài tập aerobic như đi bộ, chạy bộ, đạp xe và bơi lội có thể giúp tăng cường sức mạnh cho tim và cải thiện khả năng hoạt động của nó.
“Tập thể dục aerobic có thể giúp tim bơm máu hiệu quả hơn, giảm nguy cơ suy tim,” tiến sĩ Benjamin Boudreaux, một nghiên cứu sinh hậu tiến sĩ tại Trung tâm Sức khỏe Tim mạch Hành vi của Đại học Columbia, chia sẻ với Healthline. Boudreaux cũng không tham gia vào nghiên cứu.
“Leo cầu thang là một hình thức tập aerobic mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch,” ông nhấn mạnh.
Tập thể dục aerobic thường xuyên giúp giảm huyết áp trong vòng 24 giờ, làm tăng tính linh hoạt của mạch máu và giảm nguy cơ tăng huyết áp, Boudreaux giải thích.
Ông cũng cho biết tập thể dục làm tăng mức cholesterol “tốt” HDL, giúp giảm cholesterol “xấu” LDL và nguy cơ xơ vữa động mạch.
Ngoài ra, Boudreaux lưu ý rằng tập thể dục giúp điều chỉnh lượng đường trong máu và cải thiện độ nhạy insulin, từ đó giảm nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 và tổn thương mạch máu liên quan.
Nên leo bao nhiêu bậc cầu thang mỗi ngày là tốt?
Nghiên cứu mới không đưa ra khuyến nghị cụ thể về tần suất leo cầu thang.
Theo các chuyên gia được phỏng vấn trong bài viết này, mục tiêu hợp lý cho sức khỏe tổng thể là leo từ 3 đến 6 tầng cầu thang mỗi ngày (mỗi tầng gồm 10 đến 15 bậc thang).
Một nghiên cứu năm 2023 cho thấy việc leo hơn 5 tầng cầu thang (tương đương 50 bậc thang) mỗi ngày có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, như đột quỵ, nhồi máu cơ tim và cục máu đông.
“Khi bạn tăng nhịp tim thông qua việc leo cầu thang, điều đó giúp củng cố cơ tim và làm cho nó bơm máu hiệu quả hơn, từ đó giảm gánh nặng cho tim trong nhiệm vụ hàng ngày là cung cấp máu giàu dinh dưỡng và oxy đi khắp cơ thể,” bác sĩ Higgins giải thích.
Tiến sĩ Boudreaux khuyến nghị leo tối thiểu ít nhất một tầng cầu thang mỗi ngày.
“Leo cầu thang được coi là một hoạt động thể chất mạnh mẽ. Thời gian dành cho hoạt động này có thể phụ thuộc nhiều vào mục tiêu của từng cá nhân (chẳng hạn để rèn luyện thể lực hoặc duy trì sự năng động suốt cả ngày),” ông chia sẻ.
Cách tăng cường thói quen leo cầu thang
Ngay cả khi bạn không có cầu thang trong nhà, vẫn có nhiều cách để đưa hoạt động leo cầu thang vào cuộc sống hàng ngày.
Ví dụ, nếu bạn làm việc trong một văn phòng hoặc tòa nhà nhiều tầng, bạn có thể chọn đi cầu thang thay vì thang máy.
Các tòa nhà khác như khách sạn, trung tâm thương mại, sân bay, phòng khám, và bệnh viện thường có cầu thang sẵn cho công chúng sử dụng.
“Bạn thường sẽ đến nơi nhanh hơn khi leo vài tầng cầu thang thay vì đứng trong thang máy có thể dừng lại nhiều lần. Ở sân bay, việc leo cầu thang cũng là cách tốt để vận động chân trước khi ngồi lâu trên chuyến bay,” tiến sĩ Boudreaux chia sẻ.
Để tận dụng tối đa lợi ích từ việc leo cầu thang, các chuyên gia khuyến khích tăng tốc độ để cải thiện sức khỏe tim phổi. Bạn cũng có thể thử máy leo cầu thang tại phòng tập, nếu bạn là thành viên, hoặc đầu tư một bậc tập thể dục chắc chắn để thực hiện bài tập step-up tại nhà.
Kết luận
Theo các nghiên cứu gần đây, leo cầu thang có liên quan đến tuổi thọ cao hơn và sức khỏe tim mạch tốt hơn. Các chuyên gia khuyên bạn nên leo cầu thang từ ba đến sáu lần mỗi ngày.
Sử dụng máy leo cầu thang tại phòng tập thể dục, tập bước lên bậc thang tập thể dục tại nhà hoặc đi cầu thang bất cứ khi nào bạn có thể để leo cầu thang nhiều hơn trong ngày, cho dù là ở văn phòng hay những nơi công cộng khác.
Nguồn: healthline.com